Wat valt onder een ATW-overtreding?

• Maximale werktijden overschrijden: Meer dan 12 uur per dag of 60 uur per week werken (gemiddeld 48 uur over 16 weken volgens EU Richtlijn 2003/88/EG).

• Ontoereikende rusttijden: Minder dan 11 uur aaneengesloten rust per 24 uur of minder dan 36 uur per week.

• Onvoldoende pauzes: Geen pauze van minstens 15 minuten na 5,5 uur werken.

• Illegale nachtdiensten: Meer dan 36 nachtdiensten per jaar zonder compensatie of risico-inventarisatie.

• Kinderarbeid: Werkzaamheden door jongeren onder de 18 die hun opleiding hinderen of gevaarlijk zijn.

Relevante wetgeving

• Arbeidstijdenwet (ATW):

  • Art. 5:3: Dagelijkse en wekelijkse rusttijden.

  • Art. 5:7: Maximale arbeidsduur per dienst (12 uur).

  • Art. 5:9: Nachtdiensten en compensatie.

• Arbeidstijdenbesluit: Registratieplicht voor arbeids- en rusttijden (boete tot €10.000 bij niet-naleving).

• EU Richtlijn 2003/88/EG: Maximale werkweek van 48 uur (gemiddeld over 4 maanden).

• Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB): Verbiedt indirecte discriminatie bij roosters (bijv. onevenredige avonddiensten voor alleenstaande ouders).

Impact

Economisch:

• Boetes tot €45.000 voor werkgevers (€2.000 per overtreding per dag, verhoogd bij recidive).

• Productiviteitsverlies door vermoeidheidsgerelateerde fouten (tot €300 per werknemer/dag).

Sociaal:

• 35% hoger risico op burn-out bij structureel overwerk.

• Verstoorde werk-privébalans leidt tot conflicten in 40% van de gevallen.

Juridisch:

• Nietigheid van ontslagbesluiten bij gedwongen overwerk zonder herplaatsingsonderzoek.

• Recht op schadevergoeding bij gezondheidsschade (max. €30.000 via civiel recht).

Juridische beginselen

Bij geschillen kunt u zich beroepen op:

1. Gelijkheidsbeginsel (Artikel 1 Grondwet): Gelijkwaardige behandeling bij gelijke functies (bijv. nachtdienstroosters).

2. Discriminatieverbod (AWGB): Indirect onderscheid als bepaalde groepen disproportioneel worden getroffen (bijv. vrouwen met zorgtaken).

3. Zorgplicht werkgever (BW 7:611): Preventie van psychosociale risico’s via veilige roosters.

4. Transparantieplicht: Recht op inzage in geregistreerde arbeidstijden (ATW Art. 5:15).

Juridische stappen via Meld.nl

1. Risicoanalyse en melding
Laat uw situatie door Meld.nl beoordelen op:

• Patroonherkenning in roosters (bijv. structureel >60 uur/week).

• Analyse van loonstroken en urenregistraties.

2. Interne procedure
Dien een schriftelijk bezwaar in bij de werkgever met verwijzing naar:

• ATW Artikel 5:3 over rusttijden.

• EU Richtlijn 2003/88/EG over maximale werkweek.

3. Externe acties

• Nederlandse Arbeidsinspectie: Meld overtredingen anoniem via het online formulier (boetebedrag tot €10.000 bij gebrekkige registratie).

• Kantonrechter: Eis schadevergoeding (max. €30.000) via onrechtmatige daad (6:162 BW).

• Externe Klachtenprocedure: Bindend oordeel bij indirecte discriminatie in roosterbeleid.

4. Collectieve aanpak
Sluit aan bij vakbondscampagnes voor:

• Herziening van algoritmische roostersystemen met bias.

• Cao-aanpassingen voor compensatie bij ploegendiensten.

5. Spoedprocedures
Bij acuut gevaar (bijv. verplichting tot 14-urige dienst):

• Start een kort geding voor schorsing van het rooster binnen 48 uur.

Meld.nl-ondersteuning

• Documentatie: Hulp bij opstellen van bezwaarschriften en vergelijkende casussen.

• Mediation: Bemiddeling bij conflicten over flexibele uren.

• EU-samenwerking: Doorverwijzing naar het Europees Bureau voor Grondrechten bij grensoverschrijdende overtredingen.