Gedwongen ontslag aanvechten betekent dat een werknemer juridische stappen onderneemt tegen een door de werkgever geïnitieerde beëindiging van het arbeidscontract, vooral als het ontslag onrechtmatig, onzorgvuldig of discriminerend is. De wet biedt werknemers stevige bescherming tegen willekeur en machtsmisbruik bij ontslag.

Kernaspecten, Kernwetsartikelen en Procedures

Belangrijkste wetsartikelen

• Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 7:

  • Artikel 7:671b BW: Regelt onder welke omstandigheden de rechter een arbeidsovereenkomst kan ontbinden, inclusief het betalen van een transitievergoeding bij ontslag door de werkgever.

  • Artikel 7:673 BW: Transitievergoeding – werknemer heeft recht op een vergoeding bij ontslag door de werkgever, tenzij sprake is van ernstig verwijtbaar handelen door de werknemer.

  • Artikel 7:611 BW: Goed werkgeverschap – vereist een zorgvuldige procedure en onderbouwing van het ontslagbesluit.

  • Artikel 7:658 BW: Zorgplicht – werkgevers moeten een veilige werkomgeving garanderen en re-integratie bevorderen.

  • Artikel 7:669 BW: Ontslaggronden – bepaalt welke gronden geldig zijn voor ontslag, zoals disfunctioneren, verwijtbaar handelen, verstoorde arbeidsrelatie, of bedrijfseconomische redenen.

• Wet werk en zekerheid (WWZ):

  • Regelt de ontslagprocedure en de rechten en plichten van werkgever en werknemer bij ontslag.

• Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB):

  • Verbiedt discriminatie bij ontslag op grond van geslacht, leeftijd, handicap, etniciteit of andere beschermde kenmerken.

• Wet op de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO):

  • Kan aanvullende regels bevatten over ontslagprocedures en vergoedingen.

Kenmerken, signalen en procedures

• Kenmerken:

  • Ontslaggronden: Werkgever mag alleen ontslaan bij een wettelijke reden, zoals disfunctioneren, verwijtbaar handelen, verstoorde arbeidsrelatie, ziekte (na 2 jaar), of bedrijfseconomische redenen.

  • Procedure: Werkgever moet een zorgvuldige procedure volgen, met hoor en wederhoor, en het ontslagbesluit goed onderbouwen.

  • Transitievergoeding: Werknemer heeft bijna altijd recht op een vergoeding bij ontslag door de werkgever.

  • Verboden: Ontslag is verboden bij ziekte, zwangerschap of discriminatie, tenzij aan strikte voorwaarden is voldaan.

• Signalen:

  • Werknemer wordt ontslagen zonder duidelijke of onderbouwde reden.

  • Werkgever hanteert geen zorgvuldige procedure, negeert inspraak, of oefent druk uit.

  • Ontslag vindt plaats tijdens ziekte of zwangerschap, of lijkt op discriminatie.

• Procedures:

  • Interne stappen: Werknemer kan bezwaar maken bij de werkgever, dossieropbouw, overleg met vakbond of ondernemingsraad.

  • Externe stappen: Ontslag aanvechten bij de kantonrechter (bij ontslag via de rechter of bij twijfel over rechtmatigheid).

  • Transitievergoeding: Vorderen bij de werkgever of via de kantonrechter.

  • Klacht bij Inspectie SZW: Bij schending van arbeidswetten of discriminatie.

  • WW-uitkering: Aanvragen bij UWV na ontslag.

  • Kort geding: Bij spoedeisende belangen, zoals dreigend inkomensverlies of onterechte beëindiging.

Impact

Juridische stappen werknemer en werkgever

Werknemer:

• Interne stappen: Bezwaar maken, dossieropbouw, overleg met werkgever, vakbond of ondernemingsraad.

• Civielrechtelijk:

  • Ontslag aanvechten bij kantonrechter; kort geding bij spoed.

  • Transitievergoeding vorderen bij werkgever of via de kantonrechter.

  • Schadevergoeding vorderen bij onrechtmatig ontslag of discriminatie.

• Bestuursrechtelijk:

  • Klacht bij Inspectie SZW bij schending van arbeidswetten of discriminatie.

  • WW-uitkering aanvragen bij UWV.

• Strafrechtelijk:

  • Aangifte bij politie bij strafbare feiten zoals fraude, valsheid in geschrifte of discriminatie.

Werkgever:

• Interne stappen: Dossieropbouw, zorgvuldige procedure, hoor en wederhoor, proportionaliteit van maatregelen, communicatie met werknemer.

• Civielrechtelijk:

  • Verweer bij claims, mediation, schikking zoeken.

• Bestuursrechtelijk:

  • Reageren op klachten Inspectie SZW.

• Strafrechtelijk:

  • Verweer bij aangifte, compliance verbeteren.

Overheid:

• Toezicht en handhaving: Inspectie SZW (arbeidsomstandigheden), rechtbank (geschillen), OM (strafrechtelijke vervolging bij ernstige overtredingen).

Rol van de arbeidsrechtadvocaat en als onafhankelijk onderzoeker

• Voorafgaand aan procedures: Onafhankelijk feitenonderzoek, dossieranalyse, hoor en wederhoor, strategieadvies, mediation.

• Tijdens procedures: Vertegenwoordiging bij kantonrechter, kort geding, schadevordering, klachtenprocedures.

• Als onafhankelijk onderzoeker: Transparant, objectief rapporteren, geen combinatie met belangenbehartiging.

Werknemer: interne en civielrechtelijke stappen

• Bezwaar maken, dossieropbouw, overleg met werkgever, vakbond of ondernemingsraad, ontslag aanvechten bij kantonrechter, transitievergoeding vorderen, kort geding bij spoed, WW-uitkering aanvragen.

Werkgever: interne en civielrechtelijke stappen

• Dossieropbouw, zorgvuldige procedure, verweer bij claims, compliance.

Geschillen verzekeraar bij schade claimen

• Interne klachtenprocedure, inschakelen advocaat als (contra)schade-expert, procedure bij civiele rechter of Kifid.

Kort geding bij spoedeisende zaken

• Toepassing: bij acuut belang, zoals dreigend inkomensverlies, onterechte beëindiging, urgentie bij gezondheidsschade.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van arbeidsrechtzaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als een tussenschakel voor civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en strafrechtelijke stappen. Voor gerechtigheid blijft samenwerking met een advocaat essentieel.