Wat valt onder sollicitatie discriminatie?

• Direct onderscheid: Afwijzing vanwege expliciete kenmerken (bijv. “geen 50-plussers”).

• Indirect onderscheid: Schijnbaar neutrale eisen die groepen benadelen (bijv. taaltesten zonder functierelevantie).

• Algoritmische bias: Automatische afwijzing van sollicitanten met niet-westerse namen of postcodes.

• Verboden vragen: Vragen over zwangerschap, gezondheid of privéleven tijdens gesprekken.

Relevante wetgeving

• Artikel 1 Grondwet: Algemeen discriminatieverbod.

• Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB): Verbiedt discriminatie in arbeid, inclusief sollicitatieprocedures (Art. 5).

• EU Richtlijn 2000/78/EG: Verplicht gelijke behandeling in arbeid, inclusief werving.

• Wet toekomst pensioenen (2024): Verbiedt leeftijdsdiscriminatie bij cao-afspraken.

Impact

Economisch:

• 25% hogere werkloosheid onder sollicitanten met migratieachtergrond.

• Gemiddeld 14% lagere uitnodigingskans voor vrouwen boven 50.

Sociaal:

• Levenslange demotivatie en terughoudendheid bij toekomstige sollicitaties.

• Versterking van segregatie in sectoren zoals techniek en zorg.

Juridisch:

• Boetes tot €45.000 voor werkgevers bij bewezen discriminatie.

• Recht op schadevergoeding tot €30.000 voor emotionele en financiële schade.

Juridische beginselen

Bij geschillen kunt u zich beroepen op:

1. Gelijkheidsbeginsel: Gelijkwaardige behandeling in gelijke situaties (Art. 1 Grondwet).

2. Transparantieplicht: Recht op inzage in selectiecriteria en motivering afwijzing.

3. Omgekeerde bewijslast: Werkgever moet objectieve rechtvaardiging leveren bij indirect onderscheid.

4. Verbod op disproportionele eisen: Vereisten moeten noodzakelijk zijn voor de functie.

Juridische stappen via Meld.nl

1. Risicoanalyse en melding
Laat uw situatie analyseren op:

• Bewijskracht van vacatureteksten, e-mails of gespreksverslagen.

• Haalbaarheid van claims via algoritme-audits (bijv. naam- of postcodegerelateerde afwijzingen).

2. Interne procedure
Dien een schriftelijk bezwaar in bij de werkgever met verwijzing naar:

• AWGB Artikel 7 over indirecte discriminatie.

• EU Richtlijn 2000/78/EG over gelijke toegang tot arbeid.

3. Externe acties

• Externe Klachtenprocedure: Vraag een bindend oordeel binnen 8 weken.

• Kantonrechter: Eis schadevergoeding via onrechtmatige daad (6:162 BW) of gelijkstelling.

• Inspectie SZW: Meld discriminatie bij nieuwe vacatures onder de Wet toezicht gelijke kansen (2024).

4. Collectieve acties
Sluit aan bij groepsclaims voor:

• Herziening van algoritmische wervingssystemen bij grote werkgevers.

• Aanpassing van vacatureteksten met voorkeursbeleid voor ondervertegenwoordigde groepen.