Wat houdt discriminatie op het werk in?

Het betreft onder meer:

• Directe discriminatie: Afwijzing van sollicitanten of lagere beloning vanwege een beschermd kenmerk.

• Indirecte discriminatie: Schijnbaar neutrale regels die bepaalde groepen benadelen (bijv. kledingvoorschriften die religieuze uitingen verbieden).

• Intimidatie: Pesten, haatdragende opmerkingen of ongewenst gedrag op basis van identiteit.

• Systemische ongelijkheid: Algoritmische vooroordelen in wervingsprocessen of promotiebeslissingen.

Relevante wetgeving

• Artikel 1 Grondwet: Algemeen discriminatieverbod.

• Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB): Beschermt tegen discriminatie in arbeid (Art. 1 en 5).

• Arbowet: Verplicht werkgevers discriminatie als psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen (Art. 2.15 Arbobesluit).

• EU-richtlijn 2000/78/EG: Verbod op discriminatie op grond van leeftijd, geslacht, religie, etc.

Impact

Economisch:

• Vrouwen verdienen gemiddeld 14% minder dan mannen bij gelijke functies.

• Werkloosheid onder mensen met migratieachtergrond ligt 23% hoger.

Maatschappelijk:

• 40% van gediscrimineerden ontwikkelt angststoornissen of depressies.

• Erosie van vertrouwen in organisaties en overheidsinstanties.

Juridisch:

• Complexe bewijslast bij indirecte discriminatie (bijv. via algoritmes).

• Gemiddeld 12–18 maanden procedureduur bij civiele zaken.

Juridische beginselen

Bij geschillen kunt u zich beroepen op:

1. Discriminatieverbod (Art. 1 Grondwet).

2. Gelijkheidsbeginsel: Gelijkwaardige behandeling in gelijke situaties.

3. Transparantieplicht: Recht op inzage in selectiecriteria of salarisstructuren.

4. Proportionaliteitsbeginsel: Eisen moeten noodzakelijk en passend zijn.

Juridische stappen via Meld.nl

1. Melding en risicoanalyse
   Laat uw situatie beoordelen voor:

   • Analyse van arbeidscontracten, sollicitatiebrieven of interne communicatie.

   • Advies over haalbare juridische routes en schadeberekening.

2. Interne klachtenprocedure
   Eis aanpassing beleid bij de werkgever onder verwijzing naar:

   • AWGB Artikel 5 (verbod op indirect onderscheid).

   • Arbowet Artikel 2.15 (preventieplicht psychosociale risico’s).

3. Externe klachtenprocedure
   Dien een klacht in voor een bindend oordeel met:

   • Omgekeerde bewijslast bij vermoeden van indirecte discriminatie.

   • Expertrapporten van TNO of Sociaal Cultureel Planbureau.

4. Civiele rechtszaak
   Vorder schadevergoeding via:

   • Onrechtmatige daad (6:162 BW): Tot €30.000 bij psychisch leed.

   • Collectieve acties (WCAM) bij groepsdiscriminatie.

5. EU-procedures
   Bij grensoverschrijdende discriminatie:

   • Schakel het Europees Gelijkebehandelingsinstituut in.

   • Gebruik precedenten van het Hof van Justitie EU (bijv. zaak Test-Achats).