etnisch profileren
Etnisch profileren melden via Centraal Meldpunt: Meld.nl. Etnisch profileren in Nederland en de EU betreft het gebruik van criteria zoals ras, huidskleur, nationaliteit of religie door overheidsinstanties bij controles, risicoprofilering of selectiebeslissingen zonder objectieve rechtvaardiging. Dit vormt een ernstige schending van grondrechten en heeft verstrekkende maatschappelijke gevolgen.
Wat kan Meld.nl voor u betekenen?
Meld.nl biedt ondersteuning bij het opstellen van bezwaarschriften en dagvaardingen. Recente wetswijzigingen (2024) codificeren het verbod op etnisch profileren in de Algemene wet bestuursrecht, waardoor toekomstige profilering zonder objectieve rechtvaardiging expliciet verboden is. Voor spoedeisende zaken, zoals onmiddellijke stopzetting van discriminerende controles, kan een kort geding worden ingezet.
Wat houdt etnisch profileren in?
Het omvat situaties waarbij:
-
Politiecontroles: Mensen van kleur of met migratieachtergrond worden vaker staande gehouden of gefouilleerd.
-
Grenscontroles: De Koninklijke Marechaussee (KMar) hanteert risicoprofielen met (vermeende) afkomstkenmerken.
-
Algoritmische profilering: Overheidsinstanties gebruiken data-analyse die indirecte discriminatie veroorzaakt (bijv. postcode als proxy voor etniciteit).
Relevante wetgeving
-
Artikel 1 Grondwet: Algemeen discriminatieverbod.
-
Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB): Verbiedt directe en indirecte discriminatie.
-
Wetboek van Strafrecht Art. 137c–137e Sr: Strafbaarstelling van groepsbelediging en aanzetten tot haat.
-
EU-richtlijn 2000/43/EG: Verbod op rassendiscriminatie.
-
Digital Services Act (DSA): Verplicht platforms tot actie tegen discriminerende content (vanaf 2024).
Impact
Maatschappelijk:
-
40% van gedupeerden ontwikkelt angststoornissen of depressies.
-
Verlies van vertrouwen in overheidsinstanties, vooral bij gemarginaliseerde gemeenschappen.
Economisch:
-
Hogere werkloosheid onder groepen die als “risicovol” worden gelabeld.
-
Reputatieschade voor Nederland als democratische rechtsstaat.
Juridisch:
-
Complexe bewijslast door gebrek aan transparantie in profilering.
-
Risico op schending van internationale verdragen (bijv. VN-Verdrag tegen rassendiscriminatie).
Juridische beginselen
Bij geschillen kunt u zich beroepen op:
-
Discriminatieverbod (Art. 1 Grondwet).
-
Gelijkheidsbeginsel: Gelijkwaardige behandeling in gelijke situaties.
-
Transparantieplicht: Recht op inzage in selectiecriteria en risicoprofielen.
-
Proportionaliteitsbeginsel: Controles moeten noodzakelijk en passend zijn.
Juridische stappen via Meld.nl
-
Melding en risicoanalyse
Laat uw situatie beoordelen voor:-
Analyse van bewijs (camerabeelden, getuigenverklaringen).
-
Toetsing aan EU-verdragen en nationale wetgeving.
-
-
Interne klachtenprocedure
Eis herziening van het besluit bij de betrokken instantie onder verwijzing naar:-
AWGB Art. 5 (verbod op indirect onderscheid).
-
Gerechtshof Den Haar-uitspraak 2023: Verbod op afkomstkenmerken in KMar-profielen.
-
-
Externe klachtenprocedure
Dien een klacht in voor een bindend oordeel met:-
Omgekeerde bewijslast: De instantie moet aantonen dat profilering niet discrimineerde.
-
Expertrapporten van TNO of Sociaal Cultureel Planbureau.
-
-
Civiele rechtszaak
Vorder schadevergoeding via:-
Onrechtmatige daad (6:162 BW): Tot €30.000 bij psychisch leed.
-
Vernietiging besluit: Bij schending van het gelijkheidsbeginsel.
-
-
EU-procedures
Bij grensoverschrijdende discriminatie:-
Meld bij het Europees Bureau voor Grondrechten.
-
Start een procedure bij het Hof van Justitie EU (bijv. schending EVRM Art. 14).
-
Neem direct contact op en laat uw melding toetsen door Meld.nl.
U wilt niet in een lange, ingewikkelde en slepende rechtsproces belanden en is het daarom raadzaam om tijdig juridisch hulp in te schakelen. Wij zijn 7 dagen per week bereikbaar.
Meld.nl kan op dit moment geen meldingen verwerken; excuses voor het ongemak.