Kernaspecten, Kernwetsartikelen (BW) en Procedures

Relevante wetsartikelen

• Artikel 1 Grondwet: Verbiedt discriminatie op welke grond dan ook, inclusief geslacht en zwangerschap.

• Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB):

  • Art. 1 lid 1 sub b en lid 2 AWGB: Direct onderscheid op grond van geslacht omvat ook onderscheid op grond van zwangerschap, bevalling en moederschap.

  • Art. 5 AWGB: Verbiedt onderscheid bij werving, selectie, arbeidsbemiddeling, aangaan/beëindigen arbeidsverhouding, arbeidsvoorwaarden, scholing en promotie.

• Burgerlijk Wetboek Boek 7, art. 646: Verbiedt onderscheid naar geslacht bij arbeidsovereenkomsten, expliciet inclusief zwangerschap en moederschap.

• Wetboek van Strafrecht (art. 137c–137g Sr): Strafbaarstelling van discriminatie, groepsbelediging en aanzetten tot haat op grond van geslacht.

• EU-Richtlijn 2006/54/EG: Verbiedt discriminatie op grond van zwangerschap en moederschap in arbeid en beroep.

Kenmerken en signalen

• Sollicitatiediscriminatie: Afwijzing vanwege zwangerschap of kinderwens, zelfs bij gelijke geschiktheid.

• Contractbeëindiging: Geen verlenging van tijdelijk contract na zwangerschapsaankondiging, ook tijdens proeftijd.

• Ontslag tijdens/na verlof: Oneigenlijke redenen voor ontslag na terugkeer uit bevallingsverlof of tijdens zwangerschap.

• Arbeidsvoorwaarden: Geen salarisverhoging, geen promotie, uitsluiting van opleidingen of onterechte functieaanpassing.

• Onprettige opmerkingen: Discriminerende of seksistische opmerkingen over zwangerschap of verlof.

• Verlofdagen: Verplicht opnemen van vakantiedagen voor medische afspraken of zwangerschapsgerelateerde bezoeken.

Procedures en juridische stappen

Bestuursrechtelijk:

• Interne klacht: Dien een klacht in bij vertrouwenspersoon, HR of vakbond. Werkgever is verplicht direct onderzoek te doen bij klachten.

• College voor de Rechten van de Mens: Gratis procedure, oordeel is niet bindend maar gezaghebbend; werkgever moet aantonen dat er geen discriminatie was als de werknemer een vermoeden onderbouwt (omgekeerde bewijslast).

• Inspectie SZW: Kan handhaven op naleving van gelijke behandeling.

Civielrechtelijk:

• Schadevergoeding eisen via art. 6:162 BW (onrechtmatige daad): Bij bewezen discriminatie, inclusief materiële en immateriële schade.

• Kantonrechter: Kan vernietiging van ontslag en nabetaling van salaris toewijzen; kan schadevergoeding opleggen tot tienduizenden euro’s.

• Kort geding: Voor spoedeisende belangen, zoals dreigend ontslag of acute schade.

Strafrechtelijk:

• Aangifte doen bij politie: Bij ernstige of structurele discriminatie, groepsbelediging of haatzaaien (art. 137c–137g Sr).

Impact

Rol van de advocaat

• Voorafgaand aan procedures: Onafhankelijk feitenonderzoek, verzamelen van bewijs (e-mails, beoordelingsverslagen, getuigen), hoor en wederhoor, strategie bepalen, mediation of schikking zoeken.

• Tijdens procedures: Vertegenwoordiging bij klachtencommissies, civiele of bestuursrechtelijke procedures, schadeberekening, kort geding, aangifte en begeleiding bij getuigenverhoor.

• Als onafhankelijk onderzoeker: Transparant, objectief en zorgvuldig rapporteren, hoor en wederhoor toepassen, geen belangenbehartiging combineren met onderzoek.

Preventiemaatregelen

• Objectieve selectie- en beoordelingscriteria, transparant beleid, training personeel, monitoring van beleid, vertrouwenspersonen, klachtenprocedures.

• Snelle interventie bij signalen van discriminatie, anoniem melden mogelijk via Meld.nl of antidiscriminatiebureau.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van discriminatiezaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als veilig kanaal om discriminatie te melden, terwijl civielrechtelijke stappen schadevergoeding en preventie mogelijk maken. Voor gerechtigheid blijft samenwerking met een advocaat essentieel. Ook verdachten hebben recht op rechtsbijstand van een advocaat.