Gedwongen scheiding verwijst naar situaties waarin een partner wordt gedwongen om in te stemmen met het beëindigen van een huwelijk of relatie, of juist de mogelijkheid wordt ontzegd om een huwelijk of relatie te beëindigen. In Nederland kan een civielrechtelijke scheiding worden doorgezet zonder instemming van beide partners, op verzoek van één partij via de rechter, maar er zijn ook situaties waarin druk, dwang of intimidatie wordt uitgeoefend om een scheiding te bewerkstelligen of juist te voorkomen.

Een bijzondere vorm is huwelijkse gevangenschap: een situatie waarin een partner, vaak de vrouw, niet kan scheiden omdat de andere partner (meestal de man) weigert mee te werken aan de formele of informele ontbinding van het huwelijk, vooral in religieuze of culturele contexten. In Nederland heeft een religieus huwelijk geen juridische status, maar kan het wel sociale en emotionele gevolgen hebben. De Nederlandse rechter kan geen religieus huwelijk ontbinden, maar kan wel via civielrechtelijke weg een partner bevelen om mee te werken aan het beëindigen van juridische banden, bijvoorbeeld door het opleggen van een dwangsom.

Delict van situatie en belangrijkste wet

• Delict/situatie:

  • Gedwongen scheiding: Het onder druk, dwang of intimidatie beëindigen van een huwelijk of relatie, of juist het verhinderen van een scheiding door weigering van medewerking, bijvoorbeeld bij huwelijkse gevangenschap.

  • Voorbeelden:

    • Dwang of intimidatie om te scheiden, bijvoorbeeld door familie of gemeenschap.

    • Weigering van medewerking aan een civielrechtelijke of religieuze scheiding, waardoor een partner in huwelijkse gevangenschap terechtkomt.

    • Het opleggen van dwangsommen door de rechter bij weigering van medewerking aan de scheiding.

    • Dwang om in een relatie te blijven door dreiging, fysiek geweld of psychische druk.

  • Gevolgen:

    • Emotionele, psychische en sociale schade bij het slachtoffer.

    • Strafrechtelijke vervolging van de dader(s) bij dwang, bedreiging of mishandeling.

    • Civielrechtelijke maatregelen, zoals het opleggen van dwangsommen of contactverbod.

    • Maatschappelijke impact en reputatieschade.

• Belangrijkste wet:

  • Burgerlijk Wetboek (BW):

    • Boek 1, Titel 12:

      • Regeling van echtscheiding en scheiding van tafel en bed.

    • Artikel 1:157 BW:

      • Echtscheiding op verzoek van één partij mogelijk.

    • Artikel 1:159 BW:

      • Medewerking vereist bij gezamenlijk verzoek; bij weigering kan de rechter uitspraak doen op verzoek van één partij.

    • Artikel 1:160 BW:

      • Mogelijkheid tot het opleggen van dwangsommen bij niet-naleving van een bevel van de rechter.

    • Artikel 8:81 BW:

      • Contactverbod bij huiselijk geweld of dwang.

  • Wetboek van Strafrecht (Sr):

    • Artikel 284 Sr:

      • Wederrechtelijke vrijheidsberoving (bij dwang of ontvoering).

    • Artikel 285 Sr:

      • Bedreiging.

    • Artikel 300-303 Sr:

      • Mishandeling, zware mishandeling en doodslag (indien sprake is van geweld).

    • Artikel 285b Sr:

      • Stalking.

  • Wetboek van Strafvordering (Sv):

    • Artikel 1 Sv:

      • Strafvordering alleen op de wijze bij de wet voorzien.

    • Artikelen 12-12l Sv:

      • Klachtprocedure bij niet-vervolging of onterechte afdoening.

  • Algemene wet bestuursrecht (Awb):

    • Wet tijdelijk huisverbod (Wth):

      • Bestuursrechtelijk huisverbod bij huiselijk geweld of dwang.

  • Grondwet en internationale verdragen:

    • Bescherming van het recht op een eerlijk proces en het recht op verdediging.

Wanneer een advocaat inschakelen?

Een advocaat gespecialiseerd in familierecht, huiselijk geweld en zedenzaken wordt ingeschakeld door verdachten, slachtoffers en getuigen in de volgende situaties:

• Voor verdachten:

  • Bij dagvaarding, arrestatie of verhoor:

    • Juridische bijstand tijdens politieverhoor, bescherming van rechten en advisering over het zwijgrecht.

  • Tijdens het hele strafproces:

    • Vertegenwoordiging bij de rechtbank, hoger beroep of cassatie.

  • Bij het indienen van een klacht bij niet-vervolging:

    • Begeleiding bij het opstellen en indienen van een klacht bij het gerechtshof (artikel 12 Sv-procedure).

  • Bij het opvragen van het strafdossier:

    • Ondersteuning bij het opvragen en beoordelen van het strafdossier.

• Voor slachtoffers:

  • Bij aangifte van dwang, bedreiging of mishandeling:

    • Advies en begeleiding bij het doen van aangifte en het opstellen van een klacht.

  • Bij schadevergoeding:

    • Opstellen en indienen van een schadeclaim, zowel in het strafproces als via een civiele procedure.

  • Bij het uitoefenen van slachtofferrechten:

    • Ondersteuning bij het uitoefenen van slachtofferrechten, zoals spreekrecht en recht op informatie.

  • Bij civielrechtelijke procedures:

    • Advies en begeleiding bij het aanvragen van een echtscheiding, contactverbod of dwangsom.

• Voor getuigen:

  • Bijstand bij verklaring:

    • Juridische begeleiding bij het afleggen van een verklaring, bescherming tegen intimidatie of ongewenste vragen.

Belangrijke ondersteuning door de advocaat

• Juridisch advies:

  • Uitleg van de rechten en mogelijkheden van verdachten, slachtoffers en getuigen.

• Vertegenwoordiging:

  • Optreden namens de cliënt bij politie, OM, rechtbank, gerechtshof of bestuursrechter.

• Processtukken:

  • Opstellen van verweerschriften, klachten, schadeclaims, bezwaarschriften en andere juridische stukken.

• Bewijsrecht:

  • Advies over het verzamelen en presenteren van bewijsmateriaal ter onderbouwing van het verweer of de schadeclaim.

• Strategie:

  • Bepalen van de beste juridische route, bijvoorbeeld via strafrechtelijke procedures, civiele schadeclaims, echtscheiding, contactverbod of klachten bij toezichthoudende instanties.

• Rechtenbescherming:

  • Waarborgen van toegang tot een advocaat, het recht om te zwijgen en bescherming tegen onrechtmatige opsporingsmethoden.

• Schadevergoeding:

  • Ondersteuning bij het claimen van schadevergoeding bij onrechtmatige handelingen.

• Psychische ondersteuning:

  • Advies over hulpverlening en beschermingsmaatregelen.

• Reputatieherstel:

  • Advies over het beperken van reputatieschade en het herstellen van de goede naam.

Anonieme melding via Meld.nl

Vermoedens van zedenmisdrijven kan anoniem worden gemeld via Meld.nl. Dit platform biedt een veilige en vertrouwelijke manier om een melding te doen, zonder dat de identiteit van de melder bekend wordt gemaakt aan derden.

Procesverloop en rol van de advocaat

• Strafrechtelijke procedure:

  • De advocaat begeleidt de verdachte of het slachtoffer bij elke stap: van aangifte tot zitting, en eventueel hoger beroep of cassatie.

• Civielrechtelijke procedure:

  • Vertegenwoordiging bij de civiele rechter voor echtscheiding, contactverbod, dwangsom of andere beschermingsmaatregelen.

• Bestuursrechtelijke procedure:

  • Advies en begeleiding bij het aanvragen van een huisverbod of andere bestuursrechtelijke maatregelen.

• Kort geding:

  • Snel optreden bij spoedeisende zaken, bijvoorbeeld om een contactverbod te laten schorsen of vernietigen.

• Klachtprocedure (artikel 12 Sv):

  • Begeleiding bij het indienen van een klacht bij het gerechtshof als het OM niet tot vervolging overgaat.

Belang van juridische bijstand

Een strafrecht advocaat is essentieel om de rechten van verdachten, slachtoffers en getuigen te beschermen tijdens het hele proces. De advocaat zorgt voor een zorgvuldige voorbereiding, strategische aanpak en professionele vertegenwoordiging bij alle rechtscolleges.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van geweld- en zedenzaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als een tussenschakel voor civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en strafrechtelijke stappen. Voor het behartigen van de gerechtvaardigde belangen, is bijstand van a strafrecht advocaat essentieel.