bid rigging
Bid rigging melden via Centraal Meldpunt: Meld.nl.
Hier is sprake van als 2 of meerdere bedrijven die bij het inschrijven of offerte aanvraag bij een aanbesteding afspraken hebben gemaakt of informatie hebben uitgewisseld, of afspraken zijn gemaakt om zich niet in te schrijven, niet te offreren, een offerte terug te trekken of een kansloze offerte in te dienen. Op deze wijze betalen de aanbestedende partijen te veel of krijgen te weinig.
Soort fraude, kenmerken, signalen en procedures
Juridisch kader
Bid rigging (aanbestedingskartels) valt onder verticale fraude en is strafbaar gesteld in:
-
Art. 101 VWEU en Art. IV.1 Wetboek van Economisch Recht (WER): Verbod op concurrentiebeperkende afspraken, waaronder prijsafspraken en marktverdeling.
-
Art. 326 Sr (oplichting): Indien sprake is van opzettelijke misleiding van aanbestedende partijen.
Soort fraude, kenmerken en signalen
Soort fraude:
Afspraken tussen bedrijven om concurrentie bij aanbestedingen te beperken, zoals:
-
Schijnbiedingen: Hogere of kansloze offertes indienen om een vooraf bepaalde partij te laten winnen.
-
Biedrotatie: Bedrijven verdelen opdrachten onderling via beurtrollen.
-
Marktverdeling: Afspreken wie zich wel/niet inschrijft op bepaalde regio’s of projecten.
Signalen:
-
Onverklaarbaar identieke prijzen of voorwaarden tussen concurrenten.
-
Regelmatige terugtrekking van inschrijvingen zonder logische reden.
-
Herhaaldelijke samenwerking tussen “concurrenten” als onderaannemers.
Motieven:
-
Financieel gewin: Gemiddeld 20–30% hogere kosten voor overheden door gebrek aan concurrentie.
-
Marktcontrole: Uitsluiting van nieuwe spelers om dominante positie te behouden.
Maatschappelijke impact
Gebied | Effect |
---|---|
Economie | Miljoenenverlies aan belastinggeld door overbetaalde aanbestedingen. |
Rechtstatelijk | Ondermijning van vertrouwen in overheidsaanbestedingen. |
Sociaal | Lagere kwaliteit van publieke projecten (wegen, scholen, zorg). |
Overheidsmaatregelen
Bestuursrechtelijk:
-
Boetes: Tot 10% van de jaaromzet (ACM) of €900.000 per overtreding.
-
Uitsluiting: Verbod op deelname aan toekomstige aanbestedingen.
Strafrechtelijk:
-
Gevangenisstraffen: Max. 6 jaar voor leidinggevenden bij opzet (Art. 326 Sr).
-
Inbeslagname: Winsten uit frauduleuze contracten worden geconfisqueerd.
Civielrechtelijk:
-
Schadevergoeding: Overheden kunnen geleden verlies verhalen via art. 6:162 BW.
Tips voor verdachten
-
Bestuursrechtelijk verzet:
-
Betwist ACM-boetes via College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBB) binnen 6 weken.
-
Eis inzage in bewijslast (bijv. e-mailverkeer, financiële transacties).
-
-
Civielrechtelijke actie:
-
Daag disproportionele sancties aan bij de rechter wegens gebrek aan concreet bewijs.
-
-
Advocaat inschakelen:
-
Raadpleeg een gespecialiseerd mededingingsrechtadvocaat via Meld.nl voor strategie en onderhandelingen.
-
Anonieme melding via Meld.nl
Procedure:
-
Vul het beveiligde formulier in op Meld.nl zonder persoonsgegevens.
-
Vermeld concrete details: projectnaam, betrokken bedrijven, type afspraken.
Waarborgen:
-
Geen IP-opslag of telefoontracing.
-
End-to-end encryptie met automatische verwijdering binnen 30 dagen.
-
Externe delen alleen na risicobeoordeling door onafhankelijk team.
Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van fraude zaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als veilig kanaal om misdaad te melden, terwijl civielrechtelijke stappen schadevergoeding en preventie mogelijk maken. Voor gerechtigheid blijft samenwerking met een advocaat essentieel. Ook verdachten hebben recht op rechtsbijstand van een advocaat.
Meld.nl kan op dit moment geen meldingen verwerken; excuses voor het ongemak.