WIA fraude
WIA fraude melden via Centraal Meldpunt: Meld.nl.
Een WIA-uitkering is een inkomen bij gedeeltelijke of volledige arbeidsongeschiktheid. Als u na 2 jaar ziekte niet kan werken, heeft u recht op een WIA-uitkering. WIA-fraude verwijst naar het onterecht profiteren van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), die is ontworpen om werknemers te ondersteunen die door ziekte of een beperking niet in staat zijn om te werken. Dit soort fraude kan verschillende vormen aannemen, zoals het indienen van valse claims, het verbergen van inkomsten of het niet melden van een verbeterde gezondheidstoestand.
Soort fraude, kenmerken, signalen en procedures
Juridisch kader
WIA-fraude (verticale fraude) valt onder:
-
Art. 326 Sr: Oplichting via misleiding van UWV over arbeidsongeschiktheid of inkomenssituatie.
-
Art. 225 Sr: Valsheid in geschrifte (vervalsen van medische rapporten of arbeidscontracten).
-
Participatiewet: Terugvordering van onterecht verkregen uitkeringen + boetes tot 150% van het fraudebedrag.
-
Algemene wet bestuursrecht (Awb): Bestuurlijke sancties zoals stopzetting van uitkeringen.
Soort fraude, kenmerken en signalen
Vormen van fraude:
-
Valse arbeidsongeschiktheidsverklaringen: Manipuleren van medische gegevens om recht op WIA te behouden.
-
Inkomensverzwijging: Niet melden van (bij)banen, freelance-inkomsten of cashbetalingen.
-
Schijnconstructies: Opzetten van fictieve bedrijven om arbeidsvermogen te verhullen.
Signalen:
-
Onverklaarbare discrepanties tussen gemelde gezondheid en feitelijke activiteiten (bijv. zwartwerk).
-
Gebrek aan updates bij UWV na verbetering van gezondheid.
-
Plotselinge cashstortingen of gebruik van privérekeningen voor zakelijke transacties.
Motieven:
-
Financieel gewin: Besparing van €1.000–€2.500+/maand via onterechte uitkeringen.
-
Arbeidsontwijking: Vermijden van re-integratietrajecten of jobcoaching.
Maatschappelijke impact
Gebied | Effect |
---|---|
Economie | Jaarlijks €50+ miljoen verlies aan sociale fondsen. |
Sociaal | Ondermijning van vertrouwen in het vangnet voor legitieme WIA-gerechtigden. |
Rechtstatelijk | Overbelasting van UWV-controles en gerechtelijke procedures. |
Overheidsmaatregelen
Bestuursrechtelijk:
-
Terugvordering: Onterecht ontvangen bedragen + 100% boete.
-
Stopzetting: Intrekking van WIA-uitkering bij bewezen fraude.
Strafrechtelijk:
-
Gevangenisstraffen: Tot 4 jaar voor opzet (Art. 326 Sr).
-
Taakstraffen: 80–240 uur voor structurele overtreders.
Preventief:
-
Data-koppeling: Analyse van inkomensgegevens, zorgverzekeraars en arbeidscontracten.
-
Steekproefcontroles: Onaangekondigde gesprekken met behandelaars of werkgevers.
Tips voor verdachten
-
Bestuursrechtelijk verzet:
-
Dien bezwaarschrift in bij UWV binnen 6 weken en eis inzage in bewijslast (bijv. medische dossiers, loonstroken).
-
-
Civielrechtelijke actie:
-
Daag disproportionele sancties aan bij de rechter wegens schending van proportionaliteit.
-
-
Advocaat inschakelen:
-
Raadpleeg een gespecialiseerd sociaal zekerheidsadvocaat via Meld.nl voor onderhandelingen over schikkingen.
-
Anonieme melding via Meld.nl
Procedure:
-
Vul het beveiligde formulier in op Meld.nl zonder persoonsgegevens.
-
Vermeld concrete details: naam verdachte, periode van fraude, type misleiding.
Waarborgen:
-
Geen IP-opslag of telefoontracing.
-
End-to-end encryptie met automatische verwijdering binnen 30 dagen.
Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van fraude zaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als veilig kanaal om misdaad te melden, terwijl civielrechtelijke stappen schadevergoeding en preventie mogelijk maken. Voor gerechtigheid blijft samenwerking met een advocaat essentieel. Ook verdachten hebben recht op rechtsbijstand van een advocaat.
Meld.nl kan op dit moment geen meldingen verwerken; excuses voor het ongemak.