Mediation in arbeidszaken

Mediation in arbeidszaken is een neutrale en gestructureerde manier om arbeidsconflicten effectief aan te pakken. Hierbij helpt een onafhankelijke mediator werkgevers, werknemers of collega’s bij het herstellen van communicatie, het oplossen van geschillen en het voorkomen van verdere escalatie. De inzet van mediation is mogelijk zowel bij het in stand houden van de arbeidsrelatie als bij een zorgvuldige beëindiging ervan. Zo wordt ingezet op een werkbare, duurzame oplossing én het beperken van de kosten en negatieve effecten van langdurige conflicten.

Onderwerpen die onder mediation in arbeidszaken vallen

• Arbeidsconflict tussen werknemer en werkgever
  Meningsverschillen over functioneren, arbeidsvoorwaarden, samenwerking of instructiebevoegdheden.

• Conflict tussen collega’s of teams
  Problemen rondom samenwerking, pestgedrag, communicatie of werkdruk.

• Ziekte en re-integratie
  Spanningen over de (on)mogelijkheden tot werkhervatting, werkdruk of aangepast werk bij ziekte of arbeidsongeschiktheid.

• Beëindiging van het dienstverband (exit-mediation)
  Onderhandeling over voorwaarden bij vertrek, transitievergoeding en referenties.

• Verstoorde verhoudingen binnen directie, management of raad van bestuur

• Medewerkersgeschillen met de OR of medezeggenschap

• Torenhoge werkdruk of burn-out gerelateerde geschillen

• Reorganisatie, herplaatsing en functie- of locatieverandering

• Tuchtkwesties, grensoverschrijdend gedrag of integriteitsvraagstukken

• Collectieve geschillen en massale reorganisaties

Belangrijkste wetgeving bij mediation in arbeidszaken

• Burgerlijk Wetboek Boek 7 (Arbeidsovereenkomst)
  Regelt de rechten en plichten bij arbeidsrelaties, re-integratie, opzegging en ontslag.

• Wet verbetering poortwachter
  Verplicht medewerker en werkgever actief samen te werken aan re-integratie bij langdurig verzuim; mediation wordt vaak geadviseerd door de bedrijfsarts.

• Burgerlijk Wetboek Boek 6 (Verbintenissenrecht)
  Biedt het algemene kader voor overeenkomsten (waaronder de mediationovereenkomst) en schadevergoeding.

• Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)
  Stelt mediation als alternatieve geschiloplossing naast of in civiele procedures.

• AVG (privacywetgeving)
  Zorgt voor vertrouwelijke en rechtmatige omgang met persoonsgegevens gedurende mediation.

• Tuchtrechtelijke en beroepsreglementen
  Van toepassing op gedrag van professionals, HR, leidinggevenden en vakbonden.

Wanneer wordt de mediator ingeschakeld?

• Bij vastgelopen communicatie over arbeidsvoorwaarden, functievervulling, samenwerking, ziekteverzuim of re-integratie.

• Wanneer conflict escaleert richting langdurig verzuim (burn-out, ziekte) of opzegging van de arbeidsovereenkomst.

• Op advies van de bedrijfsarts of arbo-adviseur (onder de Wet verbetering poortwachter vaak vereist bij verzuim).

• Als partijen de voorkeur geven aan een vertrouwelijke, informele oplossing boven formele juridische stappen.

• Bij conflicten waar behoud van de arbeidsrelatie (of een respectvolle beëindiging) voor beide partijen wenselijk is.

• Op verzoek van HR, advocaat, rechter, vakbond of medezeggenschapsorgaan bij collectieve geschillen.

• Wanneer tucht-, integriteitsvraagstukken of brancheverenigingen bemiddeling verplicht stellen voor formele vervolgstappen.

• Als voorwaarde voor het voeren van formele procedures bij rechter, UWV of tuchtorganen.

Belangrijkste ondersteuning die de mediator biedt

• Civielrechtelijk

  • Structureren van het gesprek over inhoudelijke en relationele onderwerpen: functioneren, taken, voorwaarden en exitonderhandelingen.

  • Helpen bij het inventariseren van wensen en het komen tot werkbare, juridisch houdbare afspraken.

  • Begeleiden van exit-mediation en vaststellen van voorwaarden voor een vaststellingsovereenkomst.

  • Voorkomen van kostbare en langdurige arbeidsrechterlijke procedures.

• Bestuursrechtelijk

  • Mediation bij geschillen met overheidswerkgevers, re-integratie, bezwaarprocedures over loonsancties of functioneren in het publieke domein.

  • Ondersteunen bij collectieve herplaatsing, reorganisaties of samenloop met bestuursrechtelijke besluitvorming.

• Strafrechtelijk

  • Bemiddeling bij situaties waarbij een strafbaar feit op de werkvloer wordt vermoed, zoals fraude, diefstal, intimidatie of mishandeling.

  • Stimuleren van erkenning, schadeherstel en afspraken om strafrechtelijke vervolging of escalatie te voorkomen.

• Tuchtrechtelijk

  • Begeleiding bij klachten of conflicten over professioneel gedrag van medewerkers, HR, directie, vertrouwenspersonen of externe adviseurs.

  • Oplossingsgericht bemiddelen om tuchtprocedures te voorkomen en vertrouwen te herstellen.

Tijdens alle mediationtrajecten worden privacy en anonimiteit bij meldingen, communicatie en procedures strikt gewaarborgd.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van mediation zaken. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als een tussenschakel voor strafrechtelijke, civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en tuchtrechtelijke stappen. Voor het behartigen van de gerechtvaardigde belangen, is bijstand van een mediator essentieel.