Integriteitschending

Integriteitschending verwijst naar situaties waarin medewerkers, leidinggevenden, bestuurders of andere betrokkenen binnen een organisatie bewust of onbewust de normen, regels en gedragscodes overtreden die integriteit waarborgen. Dit kan leiden tot verlies van vertrouwen, schade aan de organisatie en risico’s voor betrokkenen en derden. Integriteit is essentieel voor een betrouwbare, transparante en rechtvaardige bedrijfsvoering en overheidsfunctie.

Onderwerpen die onder integriteitschending vallen

• Belangenverstrengeling
  Situaties waarbij persoonlijke belangen de professionele besluitvorming beïnvloeden.

• Misbruik van bevoegdheden of positie
  Onrechtmatig gebruik van macht of functierechten voor eigen of derden voordeel.

• Manipulatie of misbruik van informatie
  Onbevoegd delen, vervalsen of achterhouden van vertrouwelijke of gevoelige gegevens.

• Onverenigbare functies en activiteiten
  Het beoefenen van meerdere rollen die met elkaar conflicteren of belangenverstoring veroorzaken.

• Fraude, verduistering en diefstal
  Onrechtmatige financiële handelingen, het wegnemen of misbruiken van eigendommen.

• Corruptie en omkoping
  Aanbieden of aannemen van voordelen om beslissingen te beïnvloeden.

• Onethisch gedrag en ongewenste omgangsvormen
  Discriminatie, intimidatie, pesten, seksuele intimidatie of ander ongepast gedrag.

• Verspilling of misbruik van middelen
  Onverantwoord gebruik van middelen, inefficiëntie of verkwisting.

• Illegale of strafbare gedragingen
  Criminele feiten gepleegd binnen of buiten werktijd die de organisatie raken.

Belangrijkste wetgeving bij integriteitschending

• Wet bescherming klokkenluiders
  Biedt bescherming aan personen die misstanden en integriteitschendingen melden binnen hun organisatie.

• Arbeidsrechtelijke wetgeving
  Regelt de rechten en plichten van werknemers en werkgevers, waaronder maatregelen bij schendingen.

• Burgerlijk Wetboek
  Bevat regels over aansprakelijkheid, contracten en onrechtmatige daad.

• Wetboek van Strafrecht
  Omvat strafrechtelijke sancties voor onder meer fraude, diefstal, corruptie en ambtsmisbruik.

• Algemene wet bestuursrecht (Awb)
  Regelt beginselen van behoorlijk bestuur en procedures bij bestuursrechtelijke conflicten.

• Sectorale regels en gedragscodes
  Branchespecifieke normen en regels voor integriteit en gedrag.

Type meldingen van misstanden en integriteitschendingen

• Interne melding
  U kunt een melding doen bij uw direct leidinggevende, of bij de interne vertrouwenspersoon integriteit binnen de organisatie. De organisatie is verplicht de melding vertrouwelijk, zorgvuldig en onafhankelijk te behandelen, met toepassing van hoor en wederhoor.

• Externe melding
  Als interne melding niet mogelijk is, als u het niet vertrouwt of als de melding geleid heeft tot nadeel, kunt u uw melding (anoniem of met naam) doen via het onafhankelijke extern meldpunt: Meld.nl

Soorten (contra)onderzoek integriteitsschending

• Intern onafhankelijk onderzoek
  De organisatie moet iedere melding zorgvuldig, neutraal en grondig onderzoeken, feiten vaststellen en betrokkenen horen met vrijwaring van onafhankelijkheid en hoor en wederhoor.

• Extern onderzoek / advocaat-onderzoeker
  Bij ernstige verdenkingen of twijfel over de interne procedure kan een onafhankelijke advocaat-onderzoeker of integriteitsspecialist ingeschakeld worden om een gedegen extern onderzoek te verrichten.

• Contra-onderzoek (second opinion)
  Een onafhankelijke herbeoordeling of second opinion kan worden gevraagd als er twijfel bestaat over het interne of externe onderzoek.

Wanneer wordt een advocaat ingeschakeld en welke ondersteuning biedt deze? integriteitsschending

• Strafrechtelijke procedures
  Advocaten worden betrokken bij strafzaken die voortkomen uit integriteitschendingen zoals fraude, corruptie, diefstal en ambtsmisbruik. Zij adviseren, verdedigen en vertegenwoordigen cliënten.

• Civielrechtelijke procedures
  Ondersteuning bij aansprakelijkheidsstelling, schadeclaims en arbeidsrechtelijke geschillen.

• Bestuursrechtelijke procedures
  Begeleiden bij bezwaar en beroep tegen bestuursbesluiten, en sancties op basis van integriteitsonderzoeken.

• Tuchtrechtelijke procedures
  Vertegenwoordiging bij klachten en tuchtzaken binnen professionele gremia, zoals medische of juridische tuchtcolleges.

De advocaat biedt:

• Juridisch advies over proces en rechten;

• Opstellen van klachten, bezwaar- en beroepschriften;

• Vertegenwoordiging in straf-, civiel-, bestuurs- en tuchtrechtelijke procedures;

• Begeleiding bij hoor en wederhoor, mediation en bescherming tegen nadelige gevolgen.

Bescherming van de melder integriteitsschending

De Wet bescherming klokkenluiders biedt uitgebreide bescherming aan melders van misstanden en integriteitschendingen tegen represailles zoals ontslag, overplaatsing, promotie- of contractblokkade. Daarnaast is hun anonimiteit en vertrouwelijkheid gewaarborgd en hebben ze recht op juridische bijstand.

Meldingen kunnen anoniem worden gedaan via Meld.nl, waarbij strikte waarborging van privacy en anonimiteit geldt.

Dit overzicht biedt een roadmap voor de behandeling van integriteitschendingen. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als cruciale tussenpartij voor het melden en vervolgen van misstanden. Voor effectieve belangenbehartiging is inzet van een deskundige onderzoeker en advocaat essentieel.