Procedures bij het Rapporteren van Misbruik Middelen op het Werk

Misbruik van middelen op het werk houdt in dat medewerkers of betrokkenen drugs, alcohol, medicijnen of andere verdovende middelen gebruiken of misbruiken tijdens werktijd, wat de arbeidsveiligheid, productiviteit en gezondheid kan aantasten. Dit kan leiden tot ongelukken, verminderd functioneren, conflicten en verstoorde werkomstandigheden. Het is essentieel dat organisaties een duidelijke meldprocedure hanteren om misbruik tijdig te signaleren en aan te pakken.

Onderwerpen die onder misbruik van middelen op het werk vallen

• Gebruik van alcohol of drugs tijdens werktijd
  Gebruik of aanwezigheid van alcohol, soft- of harddrugs terwijl de werknemer werkzaamheden verricht.

• Medicamenteus misbruik
  Onjuist gebruik van voorgeschreven medicijnen die de prestaties beïnvloeden of risico’s veroorzaken.

• Handelen onder invloed met veiligheidsrisico
  Werkzaamheden uitvoeren met verminderde alertheid, wat gevaar voor zichzelf of anderen kan betekenen.

• Verslaving en ongewenst gedrag
  Herhaaldelijk gebruik, afhankelijkheid en verstoring van de werkrelaties.

• Negeren van afspraken of beleid rondom middelengebruik
  Het niet naleven van gedragsregels, protocollen of preventieprogramma’s.

• Gevolgen voor werk en organisatie
  Productiviteitsverlies, verhoogd ziekteverzuim, conflicten en reputatieschade.

Belangrijkste wetgeving bij misbruik van middelen op het werk

• Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet)
  Verplicht werkgevers te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving, inclusief het voorkomen van risico’s door middelenmisbruik.

• Wet bescherming klokkenluiders
  Beschermt werknemers die misbruik van middelen of daaraan gerelateerde misstanden melden tegen benadeling zoals ontslag of overplaatsing.

• Burgerlijk Wetboek (Arbeidsrecht, Boek 7)
  Regelt rechten en plichten in arbeidsrelaties, waaronder mogelijkheden bij disfunctioneren en zorgvuldigheid.

• Wet op de medische keuringen
  Bepaalt de voorwaarden voor medische onderzoeken en screenings, soms toegepast bij risicovolle functies.

• Wet bescherming persoonsgegevens (AVG)
  Beschermt privacy bij het verwerken van gegevens over middelenmisbruik.

Type melden van misstanden en integriteitsschendingen

• Interne melding
  Start de melding bij de directe leidinggevende, vertrouwenspersoon integriteit, HR-afdeling of de arbodienst binnen de organisatie. De melding moet vertrouwelijk, zorgvuldig en onafhankelijk worden behandeld, met toepassing van hoor en wederhoor.

• Externe melding
  Als interne melding niet mogelijk is, onveilig aanvoelt of niet tot een bevredigende oplossing leidt, kan een melding (anoniem of met naam) gedaan worden bij het onafhankelijke externe meldpunt:

  • Meld.nl

Soorten (contra) onderzoek

• Intern onafhankelijk onderzoek
  Organisaties zijn verplicht om elke melding van middelenmisbruik zorgvuldig, objectief en onafhankelijk te onderzoeken. Dit omvat feitenvaststelling, het horen van betrokkenen (hoor en wederhoor) en het opstellen van een transparant rapport.

• Extern onderzoek / advocaat-onderzoeker / specialist arbeidsrecht of verslavingszorg
  Bij ernstige verdenkingen, complexe situaties of twijfel over de interne onafhankelijkheid kan een externe advocaat-onderzoeker of verslavingsspecialist worden ingeschakeld.

• Contra-onderzoek (second opinion)
  Onafhankelijke herbeoordeling is mogelijk wanneer er twijfel bestaat over de uitkomsten, methodiek of integriteit van het eerste onderzoek.

Inschakeling advocaat en belangrijkste ondersteuning

• Strafrechtelijke procedures
  Bij verdenking van strafbare feiten gerelateerd aan middelenmisbruik, zoals rijden onder invloed, bedrog of geweld, adviseert en begeleidt de advocaat in strafzaken.

• Civielrechtelijke procedures
  Juridische ondersteuning bij arbeidsrechtelijke conflicten, ontbinding arbeidscontract, of schadeclaims voortkomend uit middelenmisbruik.

• Bestuursrechtelijke procedures
  Begeleiding bij bezwaar en beroep tegen sancties, vergunningen of beslissingen van toezichthouders.

• Tuchtrechtelijke procedures
  Vertegenwoordiging bij klachten of tuchtzaken tegen professionele medewerkers met een BIG-registratie of andere beroepscodes.

De advocaat biedt:

• Juridisch advies over rechten, plichten en strategie;

• Hulp bij het opstellen van klachten, bezwaar- en beroepschriften;

• Vertegenwoordiging in alle relevante juridische procedures;

• Bescherming tegen represailles en begeleiding bij hoor en wederhoor.

Bescherming van de melder

• Wet bescherming klokkenluiders
  Biedt uitgebreide bescherming tegen benadeling zoals ontslag, overplaatsing, promotieblokkade en intimidatie voor melders van middelenmisbruik op de werkvloer. Daarnaast waarborgt het vertrouwelijkheid en recht op juridische bijstand.

• Anoniem melden
  Meldingen kunnen ook anoniem worden gedaan via Meld.nl, waarbij privacy en anonimiteit strikt worden gewaarborgd.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het veilig melden, onderzoeken en juridisch afhandelen van misbruik van middelen op het werk. Dit proces vereist zorgvuldige documentatie en snelle actie. Meld.nl fungeert als een betrouwbare schakel voor strafrechtelijke, civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en tuchtrechtelijke stappen. Voor een effectieve belangenbehartiging is de inzet van een deskundige (contra)onderzoeker (arbeidsrechtelijk specialist, advocaat-onderzoeker) en advocaat (arbeidsrecht, bestuursrecht) essentieel.