Telefonische phishing (vishing) wordt in Nederland bestreden onder artikel 326 Sr (oplichting) en artikel 138ab Sr (computervredebreuk). Bij datalekken kan ook de AVG van toepassing zijn, met boetes tot €20 miljoen.

Soort cybercrime, kenmerken, signalen en procedures

• Soort cybercrime:

  • Misbruik van telefoonnummers (spoofing) om slachtoffers te misleiden, bijvoorbeeld via valse bankmedewerkers of techsupport.

  • Afpersing door dreigen met blokkering van rekeningen of verspreiding van deepfakes.

• Kenmerken:

  • Onverwachte oproepen van buitenlandse of gespoofde nummers, urgentie (“Uw rekening wordt geblokkeerd”), verzoek om geld of inloggegevens.

  • Gebruik van bandjes of keuzemenu’s om vertrouwen te winnen.

• Signalen:

  • Onbekende nummers die 1–2 keer bellen en ophangen, verdachte betaalverzoeken, dreigende taal.

Impact

Juridische stappen

1. Strafrechtelijk:

   • Aangifte bij politie onder art. 326/138ab Sr (max. 4–5 jaar cel).

   • FIOD-onderzoek naar cryptotransacties of internationale netwerken.

2. Civielrechtelijk:

   • Schadevergoeding eisen via art. 6:162 BW (onrechtmatige daad).

   • Kort geding voor blokkering van frauduleuze nummers.

3. Bestuursrechtelijk:

   • Boetes door ACM tot €900.000 voor overtreding van de Telecommunicatiewet (art. 11.7).

Rol van de cybercrimeadvocaat

• Voorafgaand aan procedures:

  • Bewijs veiligstellen: Opnamelogs, transactiegegevens, screenshots van gespoofte nummers.

  • Conservatoir beslag leggen op cryptowallets of bankrekeningen van verdachten.

• Tijdens procedures:

  • Vertegenwoordiging bij verhoren, onderhandelingen over schikkingen, of civiele claims.

  • Inzetten van digitale forensische experts om oproepbronnen te traceren.

• Als onafhankelijk onderzoeker:

  • Uitvoeren van hoor/wederhoor en rapporteren in transparante verslagen.

Preventiemaatregelen

• Bel nooit terug naar onbekende buitenlandse nummers.

• Activeer spamfilters en blokkeer verdachte nummers via telecomproviders.

• Train medewerkers in herkennen van urgente verzoeken en spoofing.

Anoniem melden via Meld.nl

• Procedure: Beveiligd formulier zonder IP-opslag, end-to-end-encryptie.

• Waarborgen: Gegevens worden binnen 30 dagen automatisch vernietigd.

Dit overzicht biedt een roadmap voor het navigeren van telefonische phishing-zaken. Meld.nl fungeert als veilig kanaal om misdaad te melden, terwijl civielrechtelijke stappen schadevergoeding en preventie mogelijk maken. Voor gerechtigheid blijft samenwerking met een advocaat essentieel. Ook verdachten hebben recht op rechtsbijstand van een advocaat.